Op maandag 10 februari 2025 vond van 13:00 tot 17:00 uur een bijeenkomst van de coalitie plaats in de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag. Deze middag stond in het teken van kennisdeling, netwerkversterking en de voorbereidingen voor de Call for Proposals 2025.

‍

De bijeenkomst werd geopend door Martijn Bennis, coalitievoorzitter ad interim. In zijn welkomstwoord benadrukte hij het belang van samenwerking en continuïteit binnen de coalitie, met het oog op de uitdagingen rondom open overheid en publieke informatievoorziening. Hij stond kort stil bij de ontwikkelingen van het afgelopen jaar en sprak zijn waardering uit voor de inzet van alle betrokken partijen. Martijn nodigde aanwezigen uit om actief mee te denken over de koers voor 2025 en onderstreepte het doel van de middag: inspiratie opdoen, verbinding zoeken en concrete stappen zetten richting nieuwe coalitieprojecten.

‍

Tijdens zijn opening nam Martijn ook kort de drie ontwikkelfases van de coalitie door. Hij lichtte toe hoe in fase 1 (2022–2024) de basis is gelegd met het formuleren van de uitgangspunten, het opstellen van een manifest, het betrekken van stakeholders, het uitbreiden van het netwerk en het uitzetten van een Call for Proposals. In fase 2 (2025) staat de positionering van de coalitie als aanjager en verbinder centraal met meer zichtbaarheid, opinievorming en een bredere achterban. Martijn gaf alvast een vooruitblik op fase 3, waarin structurele verbeteringen moeten worden gerealiseerd, onder meer via beleidsmonitoring en concrete aanbevelingen. Deze fasering laat zien dat de coalitie werkt aan een duurzame, gezamenlijke beweging richting een betere informatierelatie tussen overheid en samenleving.

Martijn sloot af met de oproep om vanuit de samenleving en de praktijk te blijven bouwen aan een eerlijke en transparante informatiehuishouding.

Vervolgens werden de projecten uit 2024 kort toegelicht door communicatieadviseur Fidessa van Rietschoten. De opbrengsten zullen binnenkort worden geplaatst op de website. Een overzicht van de toekenningen is te vinden via deze link.

‍

Een belangrijk onderdeel van het programma was het blok met de pitches, waarin verschillende deelnemers kort hun ideeën presenteerden naar aanleiding van de Call for Proposals 2025. Deze nieuwe call van de MCOIG heeft de gehele maand maart 2025 opengestaan voor het indienen van proposals. In totaal is hiervoor €350.000 beschikbaar, bedoeld voor maatschappelijke en wetenschappelijke projecten die bijdragen aan oplossingsrichtingen uit het manifest van de coalitie. Denk hierbij aan thema’s als regie op gegevens, actieve openbaarheid, Woo-verzoeken en het versterken van de informatiepositie van burgers. De ingediende voorstellen worden beoordeeld op criteria zoals maatschappelijke relevantie, betrokkenheid van de samenleving, netwerkversterking en concreet resultaat in 2025. De indicatieve financiering per project bedraagt tussen de €10.000 en €50.000. Geselecteerde projecten moeten zijn gekoppeld aan een ontvangende organisatie (betrokken beleidsdirecties, gemeentelijke organisaties, etc.) zodat hun inzichten daadwerkelijk kunnen doorwerken in beleid en uitvoering.

‍

Projectleider Paul Suijkerbuijk presenteerde vervolgens een update over het Actieplan Open Overheid 2023–2027. Hij gaf inzicht in de huidige stand van zaken en lichtte de aankomende uitvraag in het kader van de tussentijdse herziening van het Actieplan Open Overheid toe, die in juni 2025 zal worden geopend. Hiervoor is een totaalbedrag van €300.000 beschikbaar, met financiering tussen de €10.000 en €50.000 per actiepunt. De oproep richt zich op beleidsvragen vanuit betrokken beleidsdirecties en raakt thema’s zoals de Wet open overheid, AI-transparantie, open data, open source, open inkoop, integriteit, lobbytransparantie en participatie. De selectie wordt gedaan door de Portfoliostuurgroep, betrokken beleidsdirecties en het Programma Open Overheid. Geselecteerde initiatieven worden gekoppeld aan een beleidsdirectie die de resultaten inzet voor beleidsvorming.

‍

Keynote: Tim Staal (SPOON)
De keynote werd verzorgd door Tim Staal, onderzoeksjournalist bij Investico en medeoprichter van het expertisecentrum SPOON. Hij sprak over de noodzaak van meer transparantie en openheid binnen de overheid. SPOON zet zich als belangenorganisatie in voor het versterken van het recht op openbaarmaking via kennisdeling, ontwikkeling van tools en strategische procedures. Staal was kritisch over de huidige aanpak bij de MCOIG en andere (overheids)initiatieven, zoals het Actieplan Open Overheid, die volgens hem vaak belangrijke vraagstukken over het hoofd zien of te oppervlakkig benaderen. Hij waarschuwde voor een trend waarbij de Woo wordt gereduceerd tot onschuldige en technische thema’s, terwijl de diepere, politieke en bestuurlijke knelpunten buiten beeld blijven.

Zijn boodschap was helder: er is behoefte aan een fundamentele herziening van de uitvoering van de Woo, waarin onafhankelijke en deskundige afdelingen een leidende rol spelen. Alleen zo kan de transparantie van de overheid echt worden verbeterd. De volledige speech van Tim Staal is hier terug te lezen.

‍

De middag werd afgesloten met een borrel, waar deelnemers de gelegenheid hadden om in een informele setting verder te praten en nieuwe verbindingen te leggen.